ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ คืออะไร?

หลานคนอาจจะเคยได้ยินคำว่า “ทรัพย์สินพระมหากษัตริย์  สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ และทรัพย์สินส่วนพระองค์” นั้นคืออะไร และมีความหมายเหมือนกันหรือไม่ มาเรียนรู้ และเข้าใจให้มากขึ้น

สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ (อังกฤษ: Crown Property Bureau) เป็นหน่วยงานที่จัดตั้งขึ้นตามความในพระราชบัญญัติจัดระเบียบทรัพย์สินฝ่าย พระมหากษัตริย์ พุทธศักราช 2479 (ฉบับที่ 1) ทั้งนี้ได้แบ่งแยก “ทรัพย์สินส่วนสาธารณสมบัติของแผ่นดิน”  “ทรัพย์สินพระมหากษัตริย์”  “ทรัพย์สินส่วนพระองค์”  ออกจากกัน และยกสถานะสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ขึ้นเป็นนิติบุคคลเมื่อปี พ.ศ. 2491 มีหน้าที่ดูแลรักษาและบริหารทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ที่กำหนดให้แยกต่างหากจากทรัพย์สินส่วนพระองค์ ซึ่งดูแลโดยสำนักงานจัดการทรัพย์สินส่วนพระองค์ และทรัพย์สินส่วนสาธารณสมบัติของแผ่นดิน ซึ่งอยู่ในความดูแลของสำนักพระราชวัง

ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์  ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เป็นทรัพย์สินในพระมหากษัตริย์นอกจากทรัพย์สินส่วนพระองค์และทรัพย์สินส่วน สาธารณะสมบัติของแผ่นดิน ในข้อนี้คนไทยยังเข้าใจผิดอยู่มาก ด้วยเพราะคิดว่า “ส่วนพระมหากษัตริย์” คือ “ส่วนของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช”  ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ คือ ทรัพย์สินสำหรับผู้ดำรงตำแหน่งพระมหากษัตริย์เท่านั้น สืบต่อกันทางตำแหน่งพระมหากษัตริย์ มิได้สืบต่อกันหรือตกทอดกันโดยทางมรดก การบริหารทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์นี้ได้บริหารจัดการดูแลโดยสำนักงาน ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ และนำมาประกอบประโยชน์เพื่อประชาชน มิใช่ทรัพย์ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงนำไปใช้ตามพระราชหฤทัยความพอ ใจส่วนพระองค์แต่อย่างใด โดยสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์จะนำทรัพย์สินดังกล่าวไปใช้ในการ พัฒนาด้านต่างๆ

ทรัพย์สินของสถาบันพระมหากษัตริย์  เป็นทรัพย์สินของสถาบัน ที่ไม่ใช่ บุคคลที่ดำรงพระยศเป็นพระมหากษัตริย์  เป็นทรัพย์สินที่สืบทอดกันมาตั้งแต่ต้นราชวงศ์จักรี พูดง่ายๆก็คือเป็นสมบัติของชาติชนิดหนึ่ง หมายถึงเป็นสมบัติของสถาบันพระมหากษัตริย์ ที่มีมาตั้งแต่เริ่มตั้งราชวงศ์จักรีสืบทอดเรื่อยมา
สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ไม่ได้นำทรัพย์สินส่วนพระมหา กษัตริย์ไปใช้ในเรื่องส่วนพระองค์ของพระมหากษัตริย์เลย แต่นำไปใช้เพื่อช่วยเหลือประชาชนและสังคมทั้งหมด    ส่วนรายได้ของทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ก็จะนำไปลงทุนในกิจการต่างๆเพื่อ ออกดอกผล แต่ทั้งหมดเมื่อได้มาก็เพื่อนำไปส่งเสริมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์แก่ส่วนรวม ต่อไป

ทรัพย์สินส่วนพระองค์ คือ ทรัพย์สินที่เป็นทรัพย์ส่วนพระองค์ เป็นทรัพย์สินที่เป็นของพระมหากษัตริย์อยู่แล้วก่อนเสด็จขึ้นครองราชสมบัติ หรือทรัพย์สินที่รัฐทูลเกล้าฯ ถวาย หรือทรัพย์สินที่ทรงได้มาไม่ว่าในทางใดและเวลาใด นอกจากที่ได้มาในฐานะที่ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ ทั้งนี้ให้รวมถึงดอกผลที่เกิดจากทรัพย์สินเช่นว่านั้นด้วย

ทรัพย์สินส่วนสาธารณสมบัติของแผ่นดิน เป็นทรัพย์สินในพระมหากษัตริย์ซึ่งใช้เพื่อประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพาะ เป็นต้นว่า พระราชวัง
กิจกรรมที่สนับสนุนโดยสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์
- การสนับสนุนเพื่อการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
- การพัฒนาเยาวชนและการกีฬา
- การพัฒนาชุมชน
- การส่งเสริมศิลปะ วัฒนธรรม และการอนุรักษ์
- โครงการทางสังคมอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
- โครงการที่เกี่ยวเนื่อง หรือสนับสนุนสถาบันพระมหากษัตริย์และสถาบันศาสนา
- สนับสนุนองค์กรที่ทำดีเพื่อสังคม
- งานด้านสังคมอื่นๆ
source:  crownproperty.or.th